Channeling là một trong những hiện tượng có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng Espresso, đặc biệt là hương vị và kết cấu của cà phê. Vậy channeling là gì, nguyên nhân từ đâu và làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Hãy cùng Cubes Asia tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
Channeling là một trong những hiện tượng có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng Espresso, đặc biệt là hương vị và kết cấu của cà phê. Vậy channeling là gì, nguyên nhân từ đâu và làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Hãy cùng Cubes Asia tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
>> Xem thêm:
Hiện tượng channeling là gì?
Channeling (kênh lưu dẫn) là hiện tượng nước chảy không đều qua lớp bột cà phê trong tay pha (portafilter), dẫn đến chiết xuất cà phê không đồng nhất. Thay vì phân bổ đều qua toàn bộ lớp cà phê, nước sẽ tìm các “kênh” hay “đường đi” có ít cản trở nhất. Điều này khiến một số vùng bột cà phê bị chiết xuất quá mức (over-extracted), trong khi những vùng khác lại bị chiết xuất thiếu (under-extracted). Kết quả là hương vị của shot espresso bị mất cân bằng, có thể bị đắng hoặc chua quá mức, không còn giữ được vị đậm đà, nồng nàn nguyên bản.
Bạn có thể dễ dàng nhận biết channeling qua các dấu hiệu sau đây:
- Khi quan sát quá trình chiết xuất, dòng chảy Espresso không đồng đều và có xu hướng lệch một phía.
- Màu sắc của cà phê thay đổi nhanh chóng từ đậm sang nhạt.
- Crema trên bề mặt Espresso có hiện tượng loang lổ, không mịn màng.
- Espresso có hương vị thiếu cân bằng, thường bị đắng hoặc chua gắt.
Hiện tượng channeling là vấn đề rất phổ biến trong pha chế Espresso (cà phê pha máy), gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thành phẩm. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp người pha chế có thể khắc phục hiệu quả tình trạng này.
Channeling là hiện tượng nước chảy không đều qua lớp bột cà phê trong tay pha (Nguồn: Internet)
Nguyên nhân gây ra channeling
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng channeling khi pha Espresso. Dưới đây là những yếu tố chính mà barista cần lưu ý:
- Phân bố bột cà phê không đồng đều: Bột cà phê trong tay pha không được dàn đều sẽ tạo ra các khoảng trống, là điều kiện thuận lợi để nước tìm đường đi dễ dàng hơn. Dưới tác động của áp lực nước, dòng chảy tập trung vào những vùng có mật độ bột thấp hơn, dẫn đến channeling.
- Nén bột cà phê không đủ lực hoặc không đồng đều: Quá trình nén bột cà phê (tamping) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra bề mặt phẳng và mật độ đồng nhất. Nếu thao tác này thực hiện không chuẩn, bột cà phê có thể bị lỏng một phần, từ đó tạo ra hiện tượng channeling khi nước chảy qua.
- Kích thước bột xay không đồng nhất: Bột cà phê có kích thước không đều sẽ khiến áp lực nước phân bổ không cân bằng. Những hạt bột to sẽ tạo khoảng trống lớn hơn, còn những hạt bột mịn lại cản trở dòng nước, gây ra sự chênh lệch trong quá trình chiết xuất.
- Chất lượng bột cà phê: Bột cà phê cũ hoặc không đạt tiêu chuẩn thường dễ bị vón cục, làm ảnh hưởng đến khả năng phân bổ nước trong tay pha. Điều này cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra channeling.
- Áp suất nước không ổn định: Máy pha cà phê Espresso hoạt động với áp suất cao. Nếu áp suất nước không ổn định hoặc bị lệch trong quá trình pha, dòng nước sẽ tìm các điểm yếu trong lớp bột cà phê và gây ra channeling.
Hiểu rõ những nguyên nhân kể trên giúp người pha chế nhận diện vấn đề nhanh chóng và có giải pháp khắc phục hiệu quả.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng channeling (Nguồn: Internet)
Ảnh hưởng của channeling đến chất lượng Espresso
Channeling không chỉ là một vấn đề kỹ thuật mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng tách Espresso, phải kể đến như:
- Hương vị mất cân bằng: Khi channeling xảy ra, quá trình chiết xuất cà phê không đồng đều. Một số phần bột cà phê sẽ bị chiết xuất quá mức, tạo ra vị đắng khét. Trong khi đó, những phần khác lại thiếu chiết xuất, dẫn đến vị chua gắt hoặc nhạt nhòa. Điều này khiến hương vị Espresso mất cân bằng và kém hấp dẫn.
- Crema không đạt tiêu chuẩn: Crema là lớp bọt màu nâu vàng mịn màng trên bề mặt Espresso. Hiện tượng channeling khiến crema bị loang lổ, không đều màu và nhanh chóng tan mất. Crema kém chất lượng làm giảm tính thẩm mỹ của tách cà phê cũng như trải nghiệm thưởng thức của người dùng.
- Giảm hiệu suất chiết xuất: Espresso đạt chuẩn cần có tỷ lệ chiết xuất hoàn hảo từ bột cà phê. Channeling khiến nước không thể “khai thác” hết hương vị từ cà phê, làm giảm hiệu suất chiết xuất. Kết quả là tách Espresso không đạt được độ đậm đà mong muốn.
Việc kiểm soát channeling là chìa khóa để nâng cao chất lượng tách Espresso và mang đến trải nghiệm cà phê hoàn hảo cho người thưởng thức.
>> Tham khảo thêm:
Channeling ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng tách Espresso (Nguồn: Internet)
Cách khắc phục hiện tượng channeling khi pha Espresso
Để khắc phục tình trạng channeling khi pha Espresso, barista cần lưu ý các yếu tố sau:
- Phân bố bột cà phê đồng đều: Bạn cần đảm bảo bột cà phê trong tay pha được dàn đều trước khi nén, có thể sử dụng dụng cụ dàn bột (distributor) để giúp bột cà phê được trải đều trên bề mặt. Điều này giúp nước chảy qua lớp bột cà phê một cách đồng nhất.
- Nén bột cà phê đúng kỹ thuật: Kỹ thuật nén bột cà phê cần thực hiện với lực nén ổn định và đều. Bạn nên giữ tư thế tay thẳng và đảm bảo lực nén vừa đủ (khoảng 15 - 20kg). Gợi ý là nên sử dụng tamper có kích thước phù hợp để bột cà phê được nén chặt và đều.
- Kiểm soát kích thước bột xay: Sử dụng máy xay cà phê chất lượng để đảm bảo bột xay có kích thước đồng nhất, đừng quên điều chỉnh mức xay phù hợp với máy pha Espresso, tránh tình trạng bột quá to hoặc quá mịn.
- Sử dụng bột cà phê tươi mới: Bạn nên sử dụng bột cà phê tươi, chất lượng cao và bảo quản đúng cách. Bột cà phê cũ hoặc ẩm sẽ ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất và dễ gây ra channeling.
- Kiểm tra và bảo dưỡng máy pha cà phê: Đảm bảo máy pha cà phê hoạt động ổn định với áp suất và nhiệt độ chuẩn, đồng thời thường xuyên bảo dưỡng, vệ sinh máy để tránh tình trạng nước chảy không đều do tắc nghẽn.
- Quan sát khi pha chế: Việc pha chế Espresso đòi hỏi sự tỉ mỉ và luyện tập nhiều lần. Trong quá trình thực hiện, bạn nên quan sát kỹ chiết xuất để phát hiện dấu hiệu của channeling, từ đó điều chỉnh kịp thời.
>> Có thể bạn quan tâm:
Khắc phục hiệu quả hiện tượng channeling khi pha Espresso (Nguồn: Internet)
Channeling là hiện tượng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể khắc phục được khi pha Espresso. Bằng cách hiểu rõ channeling là gì, nguyên nhân gây ra và áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp, chất lượng tách cà phê sẽ được cải thiện đáng kể.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cà phê, Cubes Asia luôn mang đến những sản phẩm cà phê chất lượng cao và giá cả hợp lý như máy pha cà phê, máy pha cà phê chuyên nghiệp, máy xay cà phê, máy xay sinh tố công nghiệp, máy đun nước nóng,... Đặc biệt phải kể đến là cà phê Carraro được sản xuất từ các loại cà phê tuyển chọn, chất lượng cao từ khắp nơi thế giới (Italy, Brazil, Ethiopia, Honduras,...).
Ngoài ra, Cubes Asia cũng là đối tác cung cấp các sản phẩm cho các chuỗi cà phê lớn Highland, The Coffee House, Trung Nguyên Legend,... Tất cả sản phẩm đều được nhập khẩu từ nhiều thương hiệu Châu Âu, Hoa Kỳ nổi tiếng thế giới như Victoria Arduino, Nuova Simonelli, Melitta, Eureka, Vitamix,... đáp ứng mọi nhu cầu từ pha chế tại nhà hoặc mở quán cà phê. Khách hàng mua sắm tại Cubes Asia sẽ được tư vấn tận tâm, rõ ràng để đảm bảo lựa chọn được sản phẩm phù hợp và ưng ý nhất.
Nếu bạn đang tìm kiếm cà phê ngon và chất lượng, hãy đến với Cubes Asia - nhà nhập khẩu chính hãng máy pha cà phê và cung cấp giải pháp toàn diện về cà phê. Ngoài ra, đừng quên theo dõi Cubes Asia mỗi ngày để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về cà phê nhé!
CUBES ASIA – MÁY PHA CÀ PHÊ CHUYÊN NGHIỆP
Đại diện thương hiệu Nuova Simonelli và Victoria Arduino tại Việt Nam
Địa chỉ cửa hàng:
- Showroom HCM: SARIMI A1-00.10, 74 Nguyễn Cơ Thạch, phường An Lợi Đông, Thủ Đức, HCM
- Showroom Hà Nội: 87 Lê Hồng Phong, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Thành Phố Hà Nội.