Guatemala, với những ngọn núi lửa hùng vĩ và khí hậu nhiệt đới, là một trong những cái nôi của cà phê Arabica chất lượng cao trên thế giới. Cà phê Guatemala được biết đến với hương vị độc đáo, phức hợp và hương thơm quyến rũ, chinh phục trái tim của những người yêu cà phê trên toàn cầu.
Guatemala, với những ngọn núi lửa hùng vĩ và khí hậu nhiệt đới, là một trong những cái nôi của cà phê Arabica chất lượng cao trên thế giới. Cà phê Guatemala được biết đến với hương vị độc đáo, phức hợp và hương thơm quyến rũ, chinh phục trái tim của những người yêu cà phê trên toàn cầu. Cùng Cubes Asia khám phá cà phê Guatemala chi tiết trong bài viết dưới đây!
Tổng quan về cà phê Guatemala
Guatemala, nằm ở Trung Mỹ, là một trong những quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu, đặc biệt là các loại cà phê đặc sản có hương vị độc đáo và chất lượng vượt trội được trồng trên những ngọn núi cao và trong điều kiện khí hậu lý tưởng. Cà phê Guatemala được trồng ở độ cao từ 1,300 đến 2,000 mét so với mực nước biển, mang lại hương vị phong phú với các nốt hương của trái cây, chocolate, và một chút vị chua thanh mát. Sự kết hợp hoàn hảo giữa điều kiện tự nhiên và kỹ thuật canh tác truyền thống đã giúp cà phê Guatemala trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều người yêu cà phê trên khắp thế giới.
Guatemala là quốc gia sản xuất cà phê đặc sản nổi tiếng (Nguồn: Internet)
Sự du nhập và phát triển của cây cà phê tại Guatemala
Theo guatemalancoffees, cà phê được du nhập vào châu Mỹ thế kỷ 18, sau đó đến Guatemala vào giữa những năm 1700 để được sử dụng làm cây cảnh trong tu viện dòng Tên “Compaña de Jesús”, hiện được gọi là La Antigua Guatemala.
Năm 1983 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong ngành cà phê Guatemala khi chính phủ quyết định hỗ trợ nông dân bằng các chính sách ưu đãi về thuế và tiền thưởng. Phần lớn cà phê trồng trong giai đoạn này được tiêu thụ trong nước, lần xuất khẩu đầu tiên được ghi nhận sau năm 1850, tức là 150 năm sau khi cây cà phê xuất hiện tại Guatemala.
Vào thời điểm đó, ngành công nghiệp thuốc nhuộm tự nhiên từ cây chàm từng là trụ cột kinh tế của Guatemala. Tuy nhiên, việc phát minh ra thuốc nhuộm tổng hợp và nạn châu chấu hoành hành vào giữa thế kỷ 19 đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế đất nước. Trước tình hình này, người dân Guatemala đã tìm cách phục hồi bằng cách chuyển đổi sang trồng cà phê như một loại cây trồng thương mại mới. Cà phê nhanh chóng lan rộng khắp cả nước, bất chấp những thách thức từ thiên nhiên như mưa lớn, sương giá và núi lửa phun trào trong giai đoạn 1871-1900.
Chất lượng cà phê Guatemala đã được thế giới công nhận từ những năm đầu thế kỷ 20, khi các trang trại ở đây liên tục giành được những giải thưởng danh giá tại Hoa Kỳ và châu Âu. Hoa Kỳ nhanh chóng trở thành thị trường xuất khẩu chính của cà phê Guatemala vào những năm 1920. Để duy trì và phát triển ngành công nghiệp này, Hiệp hội Cà phê Quốc gia Guatemala (Anacafé) đã được thành lập vào năm 1960, nhằm mục tiêu hỗ trợ nông dân và nâng cao chất lượng cà phê.
Cây cà phê được sử dụng làm cây cảnh trong tu viện dòng Tên “Compaña de Jesús” (Nguồn: Internet)
Đặc điểm hương vị của cà phê Guatemala
Cà phê Guatemala thường mang hương vị trái cây tươi mát như cam quýt, táo và các loại quả mọng. Một số loại còn có hương hoa nhẹ nhàng, tạo cảm giác tươi mới và dễ chịu. Nhiều loại cà phê Guatemala có hương vị socola đậm đà và caramel ngọt ngào, đặc biệt là những loại được trồng ở vùng Antigua, nơi có đất đai màu mỡ và khí hậu lý tưởng.
Cà phê Guatemala thường có độ chua tươi sáng, dễ chịu, giúp cân bằng hương vị tổng thể. Độ chua này không quá gắt mà mang lại cảm giác sảng khoái và tinh tế. Cà phê Guatemala có body đầy đặn, mượt mà và cân bằng, mang lại trải nghiệm thưởng thức cà phê trọn vẹn và phong phú. Một trong những điểm đặc biệt của cà phê Guatemala là hậu vị dài lâu, để lại cảm giác lưu luyến và ấn tượng sau khi thưởng thức.
Hương vị cà phê Guatemala (Nguồn: Coffeeble)
Guatemala chủ yếu trồng loại cà phê gì?
Guatemala chủ yếu trồng cà phê Arabica, loại cà phê nổi tiếng với hương vị mượt mà và phong phú. Có 6 giống Arabica phổ biến được trồng tại Guatemala bao gồm Typica, Caturra, Bourbon, Catuai, Pache và Maragogipe. Mỗi giống đều mang những đặc trưng riêng biệt, từ hình dáng cây, năng suất đến hương vị.
- Typica: Với thân hình cao lớn và hương vị đậm đà, chua tươi mát, Typica là một giống cà phê cổ điển, tuy nhiên lại khá dễ bị bệnh gỉ sắt và năng suất thấp.
- Bourbon: Nổi tiếng với chất lượng cà phê tuyệt vời, Bourbon là một giống cà phê được nhiều người yêu thích, mặc dù khá dễ bị bệnh.
- Caturra: Là một biến thể của Bourbon, giống này có năng suất ổn định và chất lượng hạt tiêu chuẩn ở các quốc gia Trung Mỹ. Mặc dù vậy, Caturra khá dễ nhiễm bệnh gỉ sắt.
- Catuai: Là giống cà phê chất lượng cao, năng suất tốt. Cây có chiều cao thấp, thích hợp trồng mật độ dày. Dù dễ bị rỉ sắt nhưng Catuai có sức sống mãnh liệt.
- Pache: Là biến thể tự nhiên của giống Typica, chiều cao thấp, màu đồng, có năng suất trung bình. Giống này rất dễ mắc các bệnh phổ biến nhưng cho chất lượng hạt tốt khi trồng ở vùng có độ cao lớn.
- Maragogipe: Với kích thước hạt lớn bất thường, Maragogipe mang đến một trải nghiệm cà phê độc đáo, mặc dù năng suất khá thấp.
Điều kiện tự nhiên để trồng cà phê tại Guatemala
Khí hậu, độ cao và loại đất đặc trưng của Guatemala đã tạo nên những hạt cà phê mang hương vị độc đáo. Nằm trong “vành đai cà phê” - khu vực chuyển tiếp giữa khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, Guatemala sở hữu những điều kiện lý tưởng để sản xuất ra những hạt cà phê có hương vị cân bằng, vừa đậm đà vừa tinh tế.
Tại Guatemala, cà phê được trồng ở những vùng cao có độ cao từ 1.100 đến 2.000 mét so với mực nước biển. Độ cao lý tưởng này giúp tạo ra những hạt cà phê chất lượng cao nhờ vào điều kiện đất đai màu mỡ và khí hậu mát mẻ.
Cây cà phê cần đất giàu dinh dưỡng, màu mỡ và thoát nước tốt để phát triển mạnh mẽ. Nhờ hoạt động địa chất mạnh mẽ với nhiều ngọn núi lửa, đất đai Guatemala trở nên vô cùng màu mỡ. Các khoáng chất phong phú từ tro bụi núi lửa cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào, tạo điều kiện lý tưởng để cây cà phê sinh trưởng và phát triển. Ví dụ, ở Nuevo Oriente, đất đai có chứa đá biến chất, tạo nên thành phần đất phức tạp giúp sản xuất cà phê.
Không chỉ sở hữu đất đai và độ cao lý tưởng, Guatemala còn được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu ổn định. Với nhiệt độ trung bình khoảng 22°C và duy trì quanh năm, điều kiện thời tiết ở đây gần như hoàn hảo cho việc sản xuất cà phê liên tục mà không gặp phải nhiệt độ khắc nghiệt.
Khí hậu Guatemala cũng lý tưởng cho việc chế biến hạt cà phê vì có thể rút ngắn thời gian, giảm chi phí và tăng năng suất. Ngoài ra, điều kiện thời tiết ở đây rất thuận lợi cho việc rang cà phê. Những người rang cà phê cần điều kiện thời tiết cụ thể để đảm bảo hạt cà phê được rang đúng cách.
Điều kiện tự nhiên để trồng cà phê tại Guatemala (Nguồn: Internet)
Các vùng trồng cà phê nổi tiếng ở Guatemala
Mỗi vùng trồng cà phê ở Guatemala đều có đặc điểm khí hậu, đất đai và giống cà phê khác nhau, tạo nên những hương vị độc đáo riêng biệt. Dưới đây là một số vùng trồng cà phê nổi tiếng nhất:
Những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Guatemala (Nguồn: Internet)
Vùng Antigua
- Nhiệt độ: 18 - 22ºC
- Lượng mưa: 813 - 1.219 mm
- Độ ẩm: 65%
- Độ cao: 1.524 - 1.707 mét
Đây có lẽ là vùng sản xuất cà phê nổi tiếng nhất ở Guatemala và cũng là một trong những vùng nổi tiếng nhất trên thế giới. Độ ẩm thấp, đất núi lửa màu mỡ, nhiều ánh nắng mặt trời và đêm mát mẻ tạo ra điều kiện phát triển lý tưởng cho cây cà phê. Bóng râm dày đặc từ cây cối trong vùng bảo vệ cây cà phê khỏi sương giá định kỳ. Ba ngọn núi lửa của khu vực - Agua, Fuego và Acatenango - thường xuyên cung cấp lớp tro giàu khoáng chất giúp đất màu mỡ. Cà phê Antigua nổi tiếng với hương vị mịn màng, cân bằng, có hương sô cô la và caramel.
Vùng Atitlán
- Nhiệt độ: 20 - 22ºC
- Lượng mưa: 1.829 - 2.337 mm
- Độ ẩm: 75 - 85%
- Độ cao: 1.524 - 1.707 mét
Vùng trồng cà phê Atitlán, Guatemala, nằm quanh hồ Atitlán, nổi tiếng với đất núi lửa màu mỡ. Cà phê ở đây có hương vị phong phú, kết hợp giữa trái cây nhiệt đới và hoa. Ba ngọn núi lửa - Toliman, Atitlan và San Pedro - tạo ra vi khí hậu đặc biệt, cùng với những cơn gió hàng ngày (Xocomil) khuấy động làn nước lạnh của hồ, tạo điều kiện phát triển lý tưởng cho cây cà phê. Nhờ đất đai màu mỡ và khí hậu lý tưởng, cà phê Atitlán có vị chua cam quýt tươi sáng và đậm đà, mang lại trải nghiệm thưởng thức độc đáo và hấp dẫn.
Cao nguyên Huehuetenango
- Nhiệt độ: 20 - 24ºC
- Lượng mưa: 1.219 - 1.422 mm
- Độ ẩm: 70 - 80%
- Độ cao: 1.524 - 1.981 mét
Nằm ở độ cao từ 1.500 đến 2.000 mét so với mực nước biển, Huehuetenango là một trong những vùng đất cao nhất để trồng cà phê ở Guatemala. Khí hậu cao nguyên mát mẻ, cùng với những cơn gió ấm áp và khô ráo đã tạo nên một bức tường bảo vệ tự nhiên, giúp cây cà phê tránh khỏi những đợt sương giá khắc nghiệt. Nguồn nước dồi dào từ các con sông và suối trong vùng đã hỗ trợ đắc lực cho quá trình chế biến, tạo ra những hạt cà phê Huehuetenango nổi tiếng với vị chua thanh mát, đậm đà và hương rượu vang.
Vùng Cobán
- Nhiệt độ: 15 - 20ºC
- Lượng mưa: 3.048 - 4.064 mm
- Độ ẩm: 85 - 95%
- Độ cao: 1.311 - 1.707 mét
Sống trên những ngọn đồi cao, cây cà phê Cobán luôn được bao phủ bởi lớp sương mù đặc trưng “chipi-chipi” của vùng này. Chính điều kiện khí hậu đặc biệt này, kết hợp với đất giàu khoáng chất, đã tạo nên những hạt cà phê mang hương vị độc đáo. Khi thưởng thức cà phê Cobán, bạn sẽ cảm nhận được hương vị trái cây, hoa và các loại hạt, với độ chua sáng và độ đậm trung bình.
Cao nguyên Fraijanes
- Nhiệt độ: 12 - 26ºC
- Lượng mưa: 1.524 - 3.048 mm
- Độ ẩm: 70 - 90%
- Độ cao: 1.372 - 1.829 mét
Đất đá bọt núi lửa giàu khoáng chất, kết hợp với khí hậu cao nguyên đặc trưng, tạo nên môi trường lý tưởng cho cây cà phê Fraijanes phát triển. Tro núi lửa từ các ngọn núi lửa đang hoạt động như Fraijanes và Pacaya liên tục bổ sung dưỡng chất cho đất, giúp hạt cà phê tăng cường khoáng chất. Mặc dù mây và sương mù dày đặc thường xuất hiện vào sáng sớm, chúng nhanh chóng tan biến, giúp quá trình chế biến khô hạt cà phê diễn ra thuận lợi. Do đó, hạt cà phê Fraijanes có độ cân bằng tốt, với độ chua sáng và cảm giác ngọt ngào trong miệng.
Vùng San Marcos
- Nhiệt độ: 21 - 27ºC
- Lượng mưa: 4.063 - 5.080 mm
- Độ ẩm: 70 - 80%
- Độ cao: 1.311 - 1.829 mét
San Marcos là vùng có khí hậu nóng ẩm nhất, với lượng mưa hàng năm lên đến 5000mm, cao nhất so với các khu vực khác. Mùa mưa đến sớm, kích thích cây cà phê ra hoa sớm hơn. Nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi này, các trang trại quy mô nhỏ tại đây đã tạo ra những hạt cà phê San Marcos nổi tiếng với hương vị trái cây, hoa và các loại hạt, có độ chua sáng và body trung bình. Do thời tiết mùa thu hoạch không ổn định, cà phê thường được phơi khô dưới nắng và hoàn thiện trong máy sấy Guardiola.
Thung lũng Acatenango
- Nhiệt độ: 14 - 31ºC
- Lượng mưa: 1.219 - 1.829 mm
- Độ ẩm: 70 - 80%
- Độ cao: 1.311 - 1.981 mét
Đất trồng cà phê ở Acatenango được thiên nhiên ưu đãi với nguồn khoáng chất dồi dào từ núi lửa Fuego gần đó. Ở độ cao lý tưởng lên tới 2.000 mét, cây cà phê được che phủ bởi tán rừng rậm rạp, tránh được ánh nắng trực tiếp và được làm mát bởi những cơn gió ôn hòa từ Thái Bình Dương. Nhờ đó, cà phê Acatenango có hương vị cân bằng và vô cùng phong phú.
Vùng Nuevo Oriente
- Nhiệt độ: 18 - 25ºC
- Lượng mưa: 1.829 - 2.032 mm
- Độ ẩm: 70 - 80%
- Độ cao: 1.311 - 1.707 mét
Từ những năm 50, vùng Nuevo Oriente đã gắn liền với cây cà phê. Ngày nay, gần như toàn bộ các trang trại trên núi ở đây đều trồng cà phê. Từng là một trong những khu vực nghèo khó và hẻo lánh nhất của Guatemala, nhờ sự phát triển của ngành cà phê, Nuevo Oriente đã trở thành một cộng đồng thịnh vượng. Với khí hậu ẩm ướt và đất giàu khoáng chất, cà phê ở đây có hương vị đặc trưng, đậm đà và có chút vị sô cô la.
Hoạt động sản xuất và xuất khẩu cà phê tại Guatemala
Ngành công nghiệp cà phê của đất nước Guatemala có một lịch sử lâu đời, bắt đầu từ những năm 1850 và đến nay đã trở thành trụ cột kinh tế quan trọng. Hầu hết cà phê được trồng theo phương pháp truyền thống tại các trang trại nhỏ. Quả cà phê chín được thu hoạch bằng tay, sau đó trải qua quá trình chế biến ướt và phơi khô dưới nắng để tạo ra những hạt cà phê chất lượng cao.
Trong giai đoạn 2019-2021, Guatemala đã xuất khẩu một lượng cà phê đáng kể, đạt 3.441.000 bao (60kg/bao), xếp thứ 10 toàn cầu. Đặc biệt, quốc gia này nổi bật với vị trí thứ hai thế giới về sản xuất cà phê đặc sản, ngay sau Colombia. Guatemala cũng là nhà cung cấp cà phê chất lượng cao hàng đầu trong khu vực.
Theo một báo cáo của Global Agricultural Information Network report, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu cà phê chính của Guatemala (49%). Bên cạnh đó, Nhật Bản (16%), Canada và Đức cũng là những khách hàng lớn của Guatemala. Một số thông tin về hoạt động sản xuất và xuất khẩu cà phê của Guatemala theo World Coffee Research như sau:
- Xếp hạng xuất khẩu toàn cầu: #10
- Khối lượng xuất khẩu hàng năm: 3,269 triệu bao 60 kg
- Tỷ lệ Arabica so với Robusta: 27%
- Số lượng trang trại cà phê: 175,100
- Tổng diện tích canh tác: 308,217 hecta
- Cà phê do hộ gia đình nhỏ sản xuất: 44%
- Năng suất hộ gia đình nhỏ: 702 kg/ha
- Diện tích trung bình của trang trại hộ gia đình: 1 hecta
Guatemala xếp thứ 10 thế giới về xuất khẩu cà phê (Nguồn: Internet)
Những khó khăn và thách thử của cà phê Guatemala
Mặc dù phải đối mặt với vô số trở ngại trong quá trình phát triển, từ sự phân biệt chủng tộc lâu đời, tình trạng bất ổn xã hội do suy thoái kinh tế toàn cầu, đến các cuộc đảo chính của chính phủ, cải cách ruộng đất bất thành, hàng ngàn người bị cuốn vào nội chiến và thảm sát, sản lượng cà phê của Guatemala vẫn đạt đỉnh điểm vào đầu thế kỷ 21 với khoảng 5 triệu bao. Tuy nhiên, sản lượng giảm 1/3 chỉ vài năm sau đó (xuống còn 345.000 bao trong năm 2004) khi giá cà phê giảm mạnh. Giá cà phê rớt mạnh đã làm tăng thêm khó khăn cho nông dân canh tác cà phê tại Guatemala.
Một thách thức khác, không kém phần nghiêm trọng, đã đe dọa ngành cà phê Guatemala là bệnh gỉ sắt trên lá. Bùng phát từ năm 2012, dịch bệnh này đã tàn phá hàng loạt diện tích cà phê, khiến sản lượng giảm tới 25% và buộc chính phủ phải ban bố tình trạng khẩn cấp. Bệnh gỉ sắt đã trở thành một trong những nguyên nhân chính khiến ngành cà phê Guatemala gặp khó khăn trong những năm gần đây.
Dù gặp nhiều khó khăn và trở ngại, Guatemala đã xây dựng được những liên minh mạnh mẽ nhằm gia tăng sinh kế bền vững cho người nông dân tham gia vào ngành cà phê, nổi bật nhất là Hiệp hội cà phê quốc gia (Anacafé) và Liên đoàn tiếp thị cà phê đặc biệt của Guatemala (FECCEG).
Anacafé – Asociación Nacional del Café được thành lập từ năm 1960 và hoạt động như một tổ chức tư nhân với nguồn quỹ độc lập. Anacafé hiện đại diện cho hơn 125 nghìn gia đình trồng cà phê từ khắp Guatemala, thực hiện các thử nghiệm và nghiên cứu nhằm hỗ trợ nông dân trong sản xuất và quảng bá sản phẩm.
Với lịch sử lâu đời và hương vị độc đáo, cà phê Guatemala đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng những người yêu cà phê trên toàn thế giới. Nếu bạn là người yêu thích cà phê và muốn trải nghiệm hương vị tuyệt vời từ những hạt cà phê tuyển chọn, hãy thử ngay cà phê Carraro. Được sản xuất từ các loại cà phê chất lượng cao từ khắp thế giới như Italy, Guatemala, Brazil, Ethiopia, Honduras,... cà phê Carraro chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm khó quên. Ngoài ra, Cubes Asia còn cung cấp các sản phẩm máy pha cà phê, máy xay cà phê hiện đại, giúp bạn dễ dàng thưởng thức những ly cà phê thơm ngon ngay tại nhà.
Hãy đến với Cubes Asia để khám phá và tận hưởng những sản phẩm cà phê tuyệt vời nhất!
CUBES ASIA – MÁY PHA CÀ PHÊ CHUYÊN NGHIỆP
Đại diện thương hiệu Nuova Simonelli và Victoria Arduino tại Việt Nam
Địa chỉ cửa hàng:
- Showroom HCM: SARIMI A1-00.10, 74 Nguyễn Cơ Thạch, phường An Lợi Đông, Thủ Đức, HCM
- Showroom Hà Nội: 87 Lê Hồng Phong, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Thành Phố Hà Nội.
