Khám phá văn hóa cà phê Việt Nam là hành trình đi sâu vào những câu chuyện thú vị, từ cách người Việt lựa chọn hạt cà phê, rang xay, pha chế, cho đến những không gian thưởng thức và những câu chuyện xoay quanh ly cà phê thơm ngon.
Cà phê, từ lâu đã vượt ra khỏi khuôn khổ một thức uống đơn thuần, trở thành một nét văn hóa đặc sắc, len lỏi vào từng ngõ ngách của đời sống người Việt. Khám phá văn hóa cà phê Việt Nam là hành trình đi sâu vào những câu chuyện thú vị, từ cách người Việt lựa chọn hạt cà phê, rang xay, pha chế, cho đến những không gian thưởng thức và những câu chuyện xoay quanh ly cà phê thơm ngon. Bài viết của Cubes Asia dưới đây sẽ giúp bạn khám phá chi tiến nề văn hóa cà phê Việt Nam, từ truyền thống đến hiện đại, từ Bắc chí Nam.
Đôi nét về cà phê Việt Nam
Khởi nguồn từ năm 1857, khi người Pháp mang những hạt cà phê đầu tiên đến trồng tại Việt Nam, đến nay cà phê đã phát triển thành một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của đất nước. Ngành công nghiệp cà phê Việt Nam không ngừng phát triển và khẳng định vị thế của mình trên thị trường thế giới. Với vị trí là nước sản xuất và xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới, Việt Nam đã góp phần quan trọng vào việc cung cấp nguồn nguyên liệu cho các nhà sản xuất cà phê toàn cầu.
Người Việt Nam đã sáng tạo ra nhiều cách thức độc đáo để thưởng thức cà phê, tạo nên những nét đặc trưng riêng không thể tìm thấy ở bất kỳ đâu trên thế giới. Cà phê phin với hương vị đậm đà, thơm nồng đã trở thành biểu tượng văn hóa cà phê Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở đó, người Việt còn sáng tạo ra nhiều biến thể độc đáo như cà phê sữa đá, cà phê trứng, cà phê cốt dừa, hay cà phê muối. Những món đồ uống này đã chinh phục không chỉ người dân trong nước mà còn thu hút sự quan tâm của du khách quốc tế.
Cà phê Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế với người dùng quốc tế (Nguồn: Internet)
Văn hóa cà phê Việt Nam truyền thống
Người Việt có cách thưởng thức cà phê rất riêng, không giống với văn hóa uống cà phê nhanh chóng ở phương Tây. Uống cà phê Việt Nam không chỉ đơn giản là thức uống giúp tỉnh táo, mà còn là dịp để mọi người thư giãn, suy nghĩ và trò chuyện. Điều này đã chứng minh qua các quán cà phê Việt Nam. Từ những quán cóc nhỏ ven đường đến những quán cà phê sang trọng, mỗi nơi đều mang đến một trải nghiệm thú vị, nơi thời gian dường như trôi chậm lại để người ta tận hưởng những giây phút bình yên.
Một trong những nét đặc trưng của văn hóa cà phê Việt Nam chính là nghệ thuật pha cà phê phin. Từng giọt cà phê đậm đà rơi xuống từ chiếc phin, mang theo hương thơm quyến rũ và cả những câu chuyện, kỷ niệm. Người uống thường đặt ly cà phê trong chén nước nóng để giữ nhiệt, kiên nhẫn chờ đợi từng giọt cà phê rơi xuống, tạo nên âm thanh tí tách vui tai.
Văn hóa cà phê Việt Nam còn đa dạng với những cách thưởng thức khác nhau ở mỗi vùng miền. Người miền Nam yêu thích cà phê đá, pha bằng vải lọc với hương vị đậm đà. Ngược lại, người miền Bắc lại ưa chuộng cà phê phin truyền thống, uống nóng với vị cà phê đậm đặc. Dù là cà phê nâu, cà phê đen hay cà phê sữa đá, mỗi loại đều mang đến một trải nghiệm riêng biệt, phản ánh nét văn hóa đặc trưng của từng vùng miền.
Khung cảnh bình dị trong văn hóa cà phê truyền thống (Nguồn: Internet)
Văn hóa cà phê Việt Nam hiện đại
Cà phê Việt Nam đang thay đổi từng ngày. Không còn bó hẹp trong những quán cóc vỉa hè đơn giản, giới trẻ ngày nay tìm đến những chuỗi cà phê được đầu tư thiết kế công phu, từ phong cách tối giản (minimalism) đến hơi hướng công nghiệp (industrial).
Bên cạnh đó, cà phê giờ đây còn là một phần của trải nghiệm sống. Giới trẻ tìm đến cà phê không chỉ để thưởng thức hương vị, mà còn để tận hưởng không gian sang trọng, “check-in” sống ảo và chia sẻ trên mạng xã hội.
Sự lên ngôi của cà phê đặc sản (specialty coffee) tại các thành phố lớn cũng đánh dấu một bước tiến mới trong văn hóa thưởng thức cà phê. Các barista chuyên nghiệp không ngừng sáng tạo, kết hợp giữa phương pháp pha chế truyền thống với công nghệ hiện đại để tạo ra những thức uống độc đáo như cold brew, pour-over hay nitro coffee.
Song song với sự phát triển của không gian và phương thức pha chế, văn hóa cà phê hiện đại còn gắn liền với xu hướng làm việc từ xa và học tập của Gen Z. Nhiều quán cà phê được thiết kế như một “văn phòng thứ ba” với đầy đủ tiện nghi như wifi tốc độ cao, ổ cắm điện, tạo không gian lý tưởng cho làm việc từ xa và học tập. Điều này đã tạo nên một văn hóa cafe-working độc đáo, phản ánh lối sống năng động ở Việt Nam hiện nay.
Văn hóa cà phê hiện đại có phần năng động hơn (Nguồn: Internet)
Văn hóa cà phê qua các vùng miền ở Việt Nam
Mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S đều có những nét đặc trưng riêng trong cách thưởng thức và pha chế cà phê, tạo nên một bức tranh văn hóa cà phê đầy màu sắc. Dưới đây là đặc điểm văn hóa cà phê của từng vùng miền:
- Miền Bắc: Người Bắc ưa chuộng cà phê rang mộc, đậm đà, thường được pha bằng phin nhỏ giọt chậm rãi. Hương vị cà phê thường đắng, gắt, thích hợp để thưởng thức nóng. Cà phê trứng với lớp kem trứng béo ngậy, thơm lừng cũng là một thức uống đặc trưng của Hà Nội. Quán cà phê miền Bắc thường mang phong cách cổ điển và ấm cúng.
- Miền Trung: Tại Huế, Đà Nẵng và các tỉnh thành miền Trung, người dân thường thưởng thức cà phê trong không gian mở, gần gũi với thiên nhiên. Cà phê ở đây thường được pha chế với độ đậm vừa phải, không quá đặc như miền Bắc hay quá ngọt như miền Nam. Một nét đặc trưng của vùng đất này là việc kết hợp cà phê với các loại đặc sản địa phương như kẹo mè xửng ở Huế hay bánh tráng nướng ở Đà Nẵng.
- Miền Nam: Sài Gòn và các tỉnh thành phía Nam nổi tiếng với cà phê vợt, được pha chế đặc biệt bằng phương pháp vải lọc truyền thống. Người miền Nam thường thích cà phê có vị ngọt đậm, được pha với sữa đặc và đá. Không gian thưởng thức cà phê ở đây cũng đa dạng hơn, từ những quán vỉa hè bình dân đến các quán sang trọng hiện đại. Đặc biệt, văn hóa “cà phê bệt” - ngồi trên những chiếc ghế nhựa nhỏ ven đường - đã trở thành một nét văn hóa độc đáo của Sài Gòn.
Văn hóa “đi” cà phê của người Việt
Cà phê đã len lỏi vào cuộc sống thường ngày của người Việt Nam, trở thành một nét văn hóa đặc trưng. “Đi cà phê” không đơn thuần chỉ là thưởng thức một thức uống, mà còn là cách người Việt giao tiếp và kết nối với nhau.
Quán cà phê là nơi diễn ra đủ loại hoạt động xã hội, từ gặp gỡ đối tác làm ăn, đến những buổi hẹn hò lãng mạn. Người Việt có thể đi cà phê vào bất cứ thời điểm nào trong ngày. Sáng sớm, người ta nhâm nhi cà phê để bắt đầu ngày mới. Giữa giờ làm, cà phê là nơi gặp gỡ trao đổi công việc. Chiều đến, quán cà phê lại là điểm hẹn lý tưởng cho bạn bè, người yêu.
Đặc biệt, giới trẻ ngày nay còn xem quán cà phê như một văn phòng làm việc di động. Không gian yên tĩnh, wifi mạnh và ổ cắm điện sẵn có là những yếu tố thu hút họ đến làm việc và học tập. Xu hướng này góp phần thúc đẩy sự ra đời của mô hình cà phê kết hợp không gian làm việc chung, tạo nên một nét văn hóa mới mẻ và năng động.
Người Việt đi cà phê để làm việc và trò chuyện với nhau (Nguồn: Internet)
Tóm lại, văn hóa cà phê Việt Nam là một bức tranh sống động với những nét chấm phá độc đáo từ cách pha chế, thưởng thức đến không gian và ý nghĩa xã hội. Hương vị cà phê đậm đà hòa quyện cùng nhịp sống thường nhật đã tạo nên một nét văn hóa đặc trưng, khó lẫn với bất kỳ quốc gia nào. Để tiếp tục khám phá những nét đẹp văn hóa cà phê Á Đông thú vị, hãy theo dõi Cubes Asia ngay hôm nay nhé!
CUBES ASIA – MÁY PHA CÀ PHÊ CHUYÊN NGHIỆP
Đại diện thương hiệu Nuova Simonelli và Victoria Arduino tại Việt Nam
Địa chỉ cửa hàng:
- Showroom HCM: SARIMI A1-00.10, 74 Nguyễn Cơ Thạch, phường An Lợi Đông, Thủ Đức, HCM
- Showroom Hà Nội: 87 Lê Hồng Phong, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Thành Phố Hà Nội.
